THỏa thuận xác lập chế độ tài sản của vợ chồng được ghi nhận lần đầu tiên tại Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014, tuy nhiên, khái niệm này chưa được phổ biến tại Việt Nam. Thế nhưng, nếu như vợ chồng có thể xác lập thỏa thuận về chế độ tài sản trước khi kết hôn thì thỏa thuận này sẽ giúp cho các bên phần nào giải quyết các vấn đề vướng mắc, tranh chấp trong quá trình sử dụng dụng và định đoạt khi chung sống hoặc khi ly hôn (nếu có).
Thỏa thuận xác lập chế độ tài sản của vợ chồng là gì?
Theo Điều 47 Luật Hôn nhân và gia đình có quy định: “ Trong trường hợp hai bên kết hôn lựa chọn chế độ tài sản theo thỏa thuận thì thỏa thuận này phải được lập trước khi kết hôn, bằng hình thức văn bản có công chứng hoặc chứng thực. Chế độ tài sản của vợ chồng theo thỏa thuận được xác lập kể từ ngày đăng ký kết hôn.”
Tóm lại, “Thỏa thuận xác lập chế độ tài sản của vợ chồng” là chế độ tài sản do vợ chồng cùng nhau bàn bạc, thảo luận trước khi kết hôn về các nội dung liên quan đến tài sản chung, tài sản riêng, quyền và nghĩa vụ của vợ chồng đối với tài sản cũng như việc phân chia tài sản của vợ chồng khi chấm dứt chế độ tài sản vợ chồng trên cơ sở tự do, tự nguyện và thỏa thuận này.
Hình thức và thời điểm xác lập của thỏa thuận xác lập chế độ tài sản của vợ chồng khi nào?
Theo quy định tại Điều 47 Luật Hôn nhân và gia đình thì Thỏa thuận xác lập chế độ tài sản của vợ chồng phải được xác lập trước khi kết hôn và chỉ có hiệu lực khi được lập bằng văn bản có công chứng hoặc chứng thực.
Nội dung cơ bản của thỏa thuận về xác lập chế độ tài sản của vợ chồng bao gồm những gì?
Theo Điều 48 Luật Hôn nhân và gia đình về nội dung cơ bản của thỏa thuận về chế độ tài sản của vợ chồng và được hướng dẫn bởi Điều 15 Nghị định 126/2014/NĐ-CP thì nội dung cơ bản của thoả thuận về chế độ tài sản của vợ chồng gồm những nội dung sau:
– Tài sản được xác định là tài sản chung, tài sản riêng của vợ chồng:
Khi lựa chọn chế độ tài sản theo thỏa thuận thì vợ chồng có thể thỏa thuận về xác định tài sản theo một trong xác cách sau đây:
+/ Tài sản giữa vợ và chồng bao gồm tài sản chung và tài sản riêng của vợ, chồng;
+/ Giữa vợ và chồng không có tài sản riêng của vợ, chồng mà tất cả tài sản do vợ, chồng có được trước khi kết hôn hoặc trong thời kỳ hôn nhân đều thuộc tài sản chung;
+/ Giữa vợ và chồng không có tài sản chung mà tất cả tài sản do vợ, chồng có được trước khi kết hôn và trong thời kỳ hôn nhân đều thuộc sở hữu riêng của người có được tài sản đó;
+/ Xác định theo thỏa thuận khác của vợ chồng.
– Quyền, nghĩa vụ của vợ, chồng đối với tài sản chung, tài sản riêng và giao dịch có liên quan; tài sản để đảm bảo nhu cầu thiết yếu của vợ chồng:
+/ Quyền, nghĩa vụ chung của vợ chồng đối với tài sản chung, đối với các giao dịch do vợ chồng cùng xác lập, các nghĩa vụ đối với con chung cũng như đối với nhu cầu thiết yếu của gia đình hoặc các nghĩa vụ bồi thường thiệt hại mà pháp luật quy định là nghĩa vụ chung của vợ chồng;
+/ Quyền chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản riêng của mỗi bên, nghĩa vụ riêng về tài sản của mình;
+/ Nghĩa vụ cung cấp thông tin về chế độ tài sản của vợ chồng theo thỏa thuận khi xác lập, thực hiện giao dịch với người thứ ba.
– Điều kiện, thủ tục và nguyên tắc phân chia tài sản khi chẩm dứt chế độ tài sản:
Các bên có thể thỏa thuận việc phân chia tài sản khi chấm dứt chế độ tài sản theo tỷ lệ đóng góp của mỗi bên vào tài sản chung hoặc có thể thỏa thuận sẽ được phân chia thành hai phần bằng nhau cho vợ chồng.
– Nội dung khác có liên quan:
Ngoài các nội dung cơ bản nêu trên, vợ chồng có thể thỏa thuận thêm các nội dung khác như vấn đề cấp dưỡng cho cha, mẹ, con,… hoặc các nội dung khác liên quan đến chế độ tài sản của vợ chồng theo nhu cầu, hoàn cảnh của các bên.
Sửa đổi, bổ sung Thỏa thuận xác lập chế độ tài sản của vợ chồng
Theo Điều 49 Luật Hôn nhân gia đình được hướng dẫn bởi Điều 17 và Điều 18 Nghị định 126/2014/NĐ-CP thì việc sửa đổi, bổ sung Thỏa thuận xác lập chế độ tài sản của vợ chồng quy định như sau:
– Trong thời kỳ hôn nhân, nếu các bên nhận thấy các nội dung trong thỏa thuận không phù hợp với hoàn cảnh thực tế của vợ chồng và/hoặc cần sửa đổi, bổ sung bất kỳ nội dung nào của thỏa thuận hoặc thay đổi chế độ tài sản áp dụng cho vợ chồng là chế độ tài sản theo luật định thì vẫn có thể thực hiện.
– Việc sửa đổi, bổ sung Thỏa thuận xác lập chế độ tài sản của vợ chồng cũng phải được lập thành văn bản và được công chứng hoặc chứng thực, thỏa thuận sửa đổi, bổ sung này sẽ có hiệu lực từ ngày được công chứng, chứng thực.
– Nếu vợ chồng không có thỏa thuận khác thì quyền, nghĩa vụ về tài sản phát sinh trước thời điểm việc sửa đổi, bổ sung chế độ tài sản của vợ chồng có hiệu lực vẫn có giá trị pháp lý.
Trường hợp nào thỏa thuận chế độ tài sản của vợ chồng bị vô hiệu?
Thỏa thuận chế độ tài sản của vợ chồng bị Tòa án tuyên bố vô hiệu trong các trường hợp sau đây:
– Không tuân thủ điều kiện có hiệu lực của giao dịch được quy định tại Bộ luật dân sự và các Luật khác có liên quan;
– Vi phạm một trong các quy định tài các Điều 29, 30, 31 và 32 của Luật Hôn nhân và gia đình;
– Nội dung của thỏa thuận vi phạm nghiêm trọng quyền được cấp dưỡng, quyền được thừa kế và quyền, lợi ích hợp pháp khác của cha, mẹ, con và thành viên khác của gia đình.
Để tìm hiểu thêm các vấn đề liên quan đến ly hôn. Mời bạn đọc tham khảo các bài viết khác Tại đây.
Hoặc liên hệ với Luật Duy Hưng bằng một trong các hình thức sau để được Tư Vấn Miễn Phí.
Rất hân hạnh được phục vụ Quý khách hàng!
Trân trọng./.
